Per levizje manuale te ngarkesave (MMC), do te kuptojme aktivitetin e trasportit, mbeshtetjes,ngritjes,depozitimit, shtyrja dhe terheqja e nje peshe nga nje ose m,e shume punetore
Punedhensi duhet te kryeje vleresimin e rreziqeve te cilat mund te shkaktoje levizjet manuale te peshave (DVR MMC), duke analizuare aktivitetet qe mund te cojne ne shfaqjen e patologjive nqe prekin zonat shpines-lumbare
DVR-ja MMC duhet te jene te hartura duke mare ne konsiderate disa faktore te cilave jane :
- Ambjenti i punes
- Karakteristikat e peshes
- Faktoret individuale
- Sforcimi fizik i kerkuare
- Ritmet, frekuenza dhe koha e pushimit
Ne baze te relievit qe kryhen te vendit te punes ,behet vleresimi i thelluare me metodat e pershtatshme.
Ne vazhdim metodat e vleresimit e levizjeve manuale te peshave me te njohura dhe me te perdorura.
STANDARTET UNI ISO 11228 DHE VLERESIMI I RREZIQEVE NGA LEVIZJA MANUALE I PESHAVE TERHEQJE,SHTYRJE DHE LEVIZJE TE PERSERITURA
UNI ISO 11228-1″Ergonomia – Trajtimi manual – Pjesa 1: Ngritja dhe levizja”
Për sa i përket vlerësimit të rrezikut të trajtimit manual të ngarkesave, standardi UNI ISO 11228-1 sugjeron një qasje të ngjashme me metodën e mirënjohur NIOSH (1993), duke krahasuar, për çdo veprim ngritjeje, të ashtuquajturën Pesha Kufitare e Rekomanduar me peshën. trajtohet në fakt, nëpërmjet një ekuacioni i cili, duke filluar nga një peshë maksimale që mund të ngrihet në kushte ideale, merr parasysh ekzistencën e mundshme të faktorëve të pafavorshëm të punës duke futur në ekuacion faktorë shumëzues, të cilët për secilin faktor të konsideruar mund të marrin vlera ndërmjet 0 dhe 1.
Faktoret e rreziqve te konsideruara ne standartet e UNI ISO 11228-1 dhe ne metoden NIOSH duke i korespoduare me elementet kryesore te rreziqeve ne pune te cituara ne Bashkengjitjen XXXIII te D:Lgs 81/08.
Standartet e UNI ISO 11228-1 propozon pesha te ndryshma fillestare ne krahasim me popullsine e pritshme te perdoruesve (meshkuj, femra, punetore te ritur , punonjes te vecante). Per aplikimin e e metodave ne pergjithsi kondiderohen si pesha ideale maksimale 25kg per meshkujt dhe 20kg per grate.
UNI ISO 11228-2 “Ergonomia – Movimentazione manuale – Parte 2: Spinta e traino”
Per sa i perket vleresimit te rreziqeve te ardhur nga aksioni terheqje-shtyrje, standartet e UNI ISO 11228-2 ofron disa elemente treguhes te vleresimit te faktorve te rreziqeve te ardhura nga aksione manuale te shtyrjes e terheqjes, dhe parashikon dy metoda te vleresimit : nje metode te “pergjithshme” dhe nje metode “specifike”.
Qasja e konsideruare “e pergjithshme” eshte e reduktuare ne fakt ne metoden e “snook criello” dhe bazohet ne perdorimin e skicave-tabelave te eksperimentuara nga te cilat meren vlerat kufi te rekomanduara per t’u krahasuare me aksionet terheqje e/o shtyrje. Kjo metode per vleresimin e rreziqeve te lidhuira me aksionet e terheqjes-shtyrjes kerkon mundesine e matjes se forces se kerkuare per kryerjen te aktivitetit.
Metoda “ e specializuare “ eshte nje metode komplekse qe lejon te behet vleresimi i mbi bazen e te dhenave anagrafike dhe antropometike te popullsise te mare ne prove. Peer shkak te komplesitetit te saj , ne fakt rezulton si nje metode jo shum praktike.
MATJA PER VLERESIMIN E RREZIQEVE NGA TERHEQJET-SHTYRJES (DINAMOMETRI)
Per matjen dhe vleresimin e sforcarjes qe prodhojne ekspozimin e rrezikut nga mbingarkesa biomekanik te hapjes muskul-skelet (dhe ne vecanti te zgavres),aksionet e terheqjes, shtyrja dhe trasportit ne shesh, gjithashtu dhe ato te ngritjes dhe uljes se peshave, perdoret dinamometri, istrumenti per matjen e forces.
UNI ISO 11228-3”Ergonomija- Levizja manuale _Pjesa 3: levizja e disa peshave te vogela me perseritje te madhe”
Normat e UNI ISO 11228-3 e ISO TR 12295 trajtojne vleresimin e rreziqeve te levizjeve te perseritura.
Metodologjia normalisht e aplikuare per valutimin e rreziqeve nga levizje te perseritura perbehet nga dy faza:faza e pare konsiston ne depistimin fillestar te bazuare ne perdorimin e nje liste-kontrolli te propozuare nga standarti i ISO TR 12295, dhe gjithcka e nevojshme vazhdon me fazen e dyte, me e detajuare, qe i referohet metodave te vendosura dhe komplekse te analizes te njohura nderkombetarisht, me nje preference te shprehur per metoden OCRA (Occupational Repetitive Actions).
Kjo analize kerkon nje verifikim te specifikuare te te gjitha “mikrolevizjeve” te bera, duke perdorur vidjot e bera.